Family photos that were covered in mud from the tsunami are cleaned and dried at a volunteer center in Ofunato, Iwate prefecture in Japan.[Toru Hanai/Reuters]
Posts Tagged ‘Tsunami
Elementary school children’s bags are seen gathered near the tsunami-hit Okawa Elementary School in Ishinomaki, Miyagi Prefecture, northeastern Japan, March 28, 2011.REUTERS/Yuriko Nakao
Regelmatig een tweetverhaal van exact 140 woorden bij een bijzondere nieuwsfoto. Ik ga zelf op zoek, maar ook ideeën van jullie zijn meer dan welkom. Dat hoeft niet een nieuwsfoto te zijn. Een mooie foto met een verhaal is ook meer dan welkom.
‘De Grote Golf van Kanagawa’ is geen schilderij maar een houtsnijdruk. Dit is het bekendste kunstwerk uit de serie ‘Zesendertig gezichten op de berg Fuji.’ Dit is een serie van 46 houtsnijwerk afbeeldingen van de de beroemdste berg van Japan, de Fuji. Hokusai maakte deze houtsnedes tussen 1827 en 1833.
Toen ik vorige week met van Gogh bezig was, kwam ik dit schilderij van hem tegen. De courtisane illustreert de interesse van Van Gogh en zijn tijdgenoten in Japan en de Japanse prentkunst. Dit is een vrije kopie van een prent van de Japanse kunstenaar Kesai Eisen, die in 1886 op de omslag van een themanummer van het tijdschrift Paris Illustré stond. Ook de Japanner Hiroshige is door hem gekopieerd; De Brug in de Regen.
Bij het zien van beide schilderijen moest ik direct aan ‘De Grote Golf van Kanagawa’ van Hokusai denken. Zeker in combinatie met de ramp die Japan twee weken geleden trof.
Hoewel het hier om een ‘gewone’ golf gaat, denken sommige kenners dat Hokusai hier een tsunami heeft verbeeld. Zeker ook omdat Kanagawa ooit is getroffen door een zware tsunami.
Voor velen was de tsunami van 2004 de eerste kennismaking met dit fenomeen. Maar met name de landen en eilanden in en rond de Stille Oceaan, en dus ook Japan, worden regelmatig getroffen door tsunami’s. Het is dan ook niet vreemd dat het fenomeen een Japanse naam heeft gekregen. Tsunami is Japans voor havengolf.
Zelfs ons ‘Koninkrijk’ is ooit getroffen door een gigantische tsunami. Dat was wel in een tijd dat wij nog een koloniale macht waren. Op 27 augustus 1883 barstte in de Straat Soenda tussen Java en Sumatra de Krakatau uit. Bijna de hele ruim 800 meter hoge vulkaan werd opgeblazen. De knal waarmee dit gebeurde werd tot in Australië en Afrika gehoord. De as bleef jaren in de atmosfeer hangen en was ook in Europa zichtbaar. Er ontstond door al dit geweld een enorme tsunami. Volgens sommige ooggetuigenverslagen tot 55 meter hoogte. Hollanders op een 35 meter hoog heuveltje langs de kust waanden zich veilig. Ze werden volkomen verrast door de vloedgolf en niemand overleefde deze golf. In totaal vielen er ruim 36.000 slachtoffers.
Ik wil hier nog twee andere tsunami’s vermelden. Allereerst die van 1 april 1946. Een niet eens zo zware aardbeving nabij de Aleuten (7,8) veroorzaakte een grote Tsunami. Op de Aleuten zelf vielen slechts 5 doden (allen vuurtorenwachter op de Scotch Cap vuurtoren). Op Hawaii vielen er 159 doden. Wrang is dat sommige slachtoffers daar de waarschuwingen voor de tsunami afdeden als een 1-aprilgrap. Deze tsunami heeft er wel toe geleid dat er rond de hele Stille Oceaan een waarschuwingssysteem werd opgezet. Een dergelijk systeem werd dus pas na 2004 ook rond de Indische Oceaan opgetuigd.
Alle bekende tsunami’s vallen qua grootte in het niet bij de Lituya Bay (Alaska) megatsunami uit 1958. Door een aardbeving in de buurt viel er een stuk rotswand in de baai en dat veroorzaakte aan de overkant een tsunami van maar liefst 524(!) meter hoog. Dankzij de afgelegen ligging vielen er slechts twee doden. Twee ooggetuigen die met hun bootje in de baai voeren, overleefden deze tsunami zelfs.
Hopelijk was voor de roeiers op de houtsnijdruk van Hokusai het lot ook gunstig gezind.
A man takes a look at pages from his own family photo album that he discovered in the wreckage a week after the disasters hit Rikuzentakata in Iwate prefecture on March 18. (Kazuhiro Nogi/AFP/Getty Images)
Regelmatig een tweetverhaal van exact 140 woorden bij een bijzondere nieuwsfoto. Ik ga zelf op zoek, maar ook ideeën van jullie zijn meer dan welkom.
A man walks along a road lined with debris at Onagawa town in Miyagi prefecture on March 14, 2011. (Jiji Press/AFP/Getty Images)
Een experiment. Dagelijks een tweetverhaal van exact 140 woorden bij een bijzondere nieuwsfoto. Ik ga zelf op zoek, maar ook ideeën van jullie zijn meer dan welkom.
Een moeder koestert haar kind dat zaterdag, een dag na de tsunami, werd geboren in een schuilkelder in Iwaki. Foto AP
Toen ik deze foto zag, werd ik geïnspireerd tot onderstaand verhaal:
Als Fysisch-Geograaf is mijn landschapsverlanglijstje tamelijk lang. Zo wil ik altijd nog een keer naar de Stromboli, de basaltrotsen op Staffa of de wandelende duinen van Slowinski. Dan heb ik het alleen nog maar over Europa. Zo stond ook de krijtkust van het Duitse eiland Rügen op mijn lijstje. Acht jaar geleden was het eindelijk zover. De krijtkliffen zijn inderdaad imponerend. Met als hoogtepunt de Königstuhl bij Stubbenkammer. Mijn dochters, toen nog met heel kleine beentjes, heugen zich de vele trappen naar beneden en ook weer omhoog nog steeds.
Ik wilde daar vooral heen omdat ze in 1818 prachtig zijn vereeuwigd door de Romantische Duitse schilder Caspar David Friedrich. We zien op dit schilderij een stukje van de spierwitte kliffen van bovenaf. Drie mensen kijken in bewondering naar de kliffen. De vrouw wijst iets aan en een van de mannen gaat zelfs op zijn knieën. Alleen de derde aanschouwt het als vanzelfsprekend, leunend tegen de boom rechts op het schilderij. Het schilderij staat bol van de symboliek. Zowel in de geschilderde vormen als in de kleuren. Daar ga ik niet al te diep op in. Om bij mijn leest te blijven ga ik in op de landschapsbeleving van de schilder.
Caspar David Friedrich is beroemd geworden om zijn landschapsschilderijen waarin de mens altijd met de rug naar de kijker staat. We zien nooit de gezichten. Hij was de eerste die landschappen schilderde zoals ze zijn. Tot die tijd was het landschap vooral achtergrond. Ondergeschikt aan de mens. Op de schilderijen van Friedrich is het landschap onaantastbaar. De mens is slechts toeschouwer. Dit bracht hem, ik zou haast zeggen vanzelfsprekend, in conflict met de kerk. Op zijn schilderij ‘Tetschener Altar’ ook wel bekend als ‘Kreuz im Gebirge’ is de gekruisigde Jezus zichtbaar bovenop een berg. Het beeld van de kruisiging is door Friedrich helemaal ondergeschikt gemaakt aan het landschap. In de ogen van de kerk twee eeuwen geleden een doodzonde.
Voor mij als Fysisch-Geograaf is het niet meer dan logisch dat het landschap boven de mens staat. Daarvan zijn we vandaag al de hele dag getuige. Een aardbeving met tsunami voor de kust van Japan veegt live auto’s, huizen, wegen en ook mensen van de kaart. Zo klein zijn wij. Dat is hier ook goed zichtbaar op de foto uit Christchurch, Nieuw-Zeeland dat een paar weken geleden werd getroffen door een niet eens zo zware aardbeving.
Het is niet voor niets dat Friedrich in deze periode dit soort schilderijen maakte. Het was niet alleen de tijd van Darwin die de mens binnen de dierenwereld op zijn plek zette. Ook de aarde zelf werd anders bekeken. Tot die tijd waren bergen en andere landschapsvormen nog het gevolg van de zondvloed en dus bijbels gevormd. Geologen als James Hutton en Charles Lyell betoogden dat de aarde veel ouder was en dat er alle tijd was en is voor de opbouw en afbraak van het landschap. Hun uitgangspunt was dat de processen die nu de aarde boetseren altijd al op dezelfde manier hun werk hebben gedaan. “The present is the key to the past’ was hun motto. Een motto dat eigenlijk nog steeds stand houdt.
De schilderijen van Caspar David Friedrich horen daar ook in thuis. Op ‘Krijtrotsen op Rügen’ zien we de erosie van de klifkusten. Dat erosie niet stilstaat blijkt nu tweehonderd jaar later. 
Jarenlang is gedacht dat het hier om de Wissower Klinken gaat. Hiernaast op een foto uit 2003 zichtbaar. Het lijkt erg veel op de kliffen van Friedrich. Onderzoek heeft echter uitgewezen dat in 1818 de Wissower Klinken nog niet bestonden. Men denkt nu dat het de kliffen bij Stubbenkammer zijn. Hier ook in 2003 gezien vanaf het strand. En de erosie gaat door. Ooit is er van deze kliffen niets meer over en hebben we alleen het schilderij van Friedrich nog.
Verhaal140 
Laatste reacties